AQSh Oliy sudi Boston marafoni portlatuvchisiga o’lim jazosi tayinlashni qayta ko’rib chiqmoqda

AQSh Oliy sudi Boston marafonida portlash sodir etgan deb hibsga olingan Johar Tsarnayevni o’lim jazosiga tortadigan dalillarni qayta ko’rib chiqadi. Qo’shma Shtatlar Oliy sudi chorshanba kuni AQSh prokurorlari va himoyachilarining dalillarini ko’rib chiqqach, teraktda ayblangan  Joxar Tsarnaevga o’lim jazosini tiklash to’g’risida qaror qabul qilishi mumkin.

Olti yil oldin 2013 yilgi hujumda, uch kishi halok bo’lgan va 260 dan ortiq odam jarohatlangan. Uning aybdori sifatida qo’lga olingan Tsarnayev umrbod qamoq jazosi va o’lim jazosiga hukm qilingandi. Ammo uning advokatlari Tsarnayevning portlashdan so’ng politsiya tomonidan o’ldirilgan akasi Tamerlanning ta’siri ostida bo’lganligi haqidagi dalillarni sudyalarga taqdim etib, o’lim jazosini qoldiruvchi appelyatsiyani qo’lga kiritgan edi.  Ular, shuningdek, hakamlar hay’ati ommaviy axborot vositalarining dramatik xabarlari ta’siriga tushib qolganini ta’kidlashgandi.

Sobiq prezident Donald Tramp huzuridagi Adliya vazirligi bu dalillarni rad etdi va shov-shuvli ish bo’yicha ijroni tiklash uchun yuqori sudga murojaat qildi. Ammo uch oy o’tgach, yangi prezident Jo Bayden tomonidan qayta ko’rib chiqilgan bo’lim federal ijroga moratoriy e’lon qildi. Oliy sudning uchta liberal sudyasi  Tsarnayevga yon bosgan bo’lsa, sudning konservativ ko’pchiligi asl hukmni tiklash haqidagi dalillarni qabul qilish tarafdori edi. Shunday bo’lsa -da, konservativ adliya vakili Emi Koni Barret  ta’kidlashicha, agar ma’muriyat bu ishda g’alaba qozonsa, Tsarnayev «hukumat ijro etish niyatida bo’lmagan o’lim jazosi ostida yashaydi». Bosh prokuror o’rinbosari Erik Feygin javob berishicha, Bayden ma’muriyati hakamlar hay’ati «to’g’ri hukm chiqargan va apellyatsiya sudi bu hukmni buzgani noto’g’ri» deb hisoblaydi. Agar apellyatsiya hukmi tasdiqlansa, Bayden ma’muriyati o’lim jazosini davom ettirishga qaror qilsa, Tsarnaevga yangi hukm chiqarilishi kerak edi.

Oliy sud yakuniy qarorini 2022 yil iyuniga qadar  qabul qilishi kerak.

Aka-uka Tsarnayevlar 2013 yil 15 aprelda marafonning tugash nuqtasida  ikkita bomba portlatishdi va bir necha kundan keyin politsiyachini o’ldirishdi. Tamerlan Tsarnayev politsiya bilan otishmadan so’ng vafot etdi. Sudyalar Johar Tsarnaevni 30 ta band bo’yicha aybdor deb topdilar va u 8 yoshli Martin Richard va 23 yoshli xitoylik talaba Lingzi Lu ni o’ldirgan portlash uchun javobgar deb topildi. Restoran boshqaruvchisi  29 yoshli Kristal Kempbel esa ikkinchi bombadan halok bo’lgan edi.